Een boek dat je moet lezen voordat je ooit nog aan een crash-dieet begint: De hamster in je brein. Methode voor duurzaam gewichtsverlies.
Dr. Felix Kreier en Dr. Maarten Biezeveld, beiden arts in het OLVG te Amsterdam, benoemen waarom het zo moeilijk is om na een korte, soms succesvolle afvalpoging, je gewicht ook echt verlaagd te houden. Aan de hand van de Hamster-breinmethode leggen ze uit hoe je het wél moet aanpakken.
Op het moment dat we besluiten gewicht te willen verliezen en daarnaar gaan handelen, komen verschillende hersengebieden met elkaar in conflict. Hoe sneller dat gewichtsverlies, zoals bij een crashdieet, hoe groter dat conflict wordt en hoe kleiner de kans op succes blijkt te zijn. Door grip te krijgen op het samenspel tussen deze hersengebieden helpt de Hamster-breinmethode je bij het behalen van je doel: blijvend en gezond gewichtsverlies.
Voor meer informatie over de Hamster-breinmethode ga naar: www.hausofhamster.com
Dick Swaab (hersenonderzoeker): “Eindelijk een boek dat met wetenschappelijke argumenten naar al die dieetadviezen kijkt!”
De hamster in je brein
Methode voor duurzaam gewichtsverlies
Er zijn in de boekwinkel en op internet tientallen boeken te koop die je middels een ‘unieke
methode’ beloven om in een korte tijd flink af te vallen. Dat werkt vervolgens in het begin, zolang
je flink gemotiveerd bent, waarna je in het algemeen weer snel op je oorspronkelijke gewicht zit of
zelfs nog iets er boven. Dit boek laat niet alleen zien hoe dat jojo effect ontstaat, maar ook hoe je
eraan kan ontsnappen. De auteurs hebben de wetenschappelijke achtergrond om dit waar te
maken en dat is uniek in het veld van dit soort boeken. Felix Kreier is gepromoveerd op de
hypothalamus, een hersenstructuur die centraal staat in dit boek, en heeft onderzoek gedaan
naar vetzucht. Maarten Biezeveld is op het onderwerp van de ziekte van Kawasaki (een tijdelijke
afweerstoornis bij kinderen) gepromoveerd, en beiden zijn werkzaam als kinderarts.
Ze leggen uit aan de hand van de 46 jarige TV-kampioen afvallen Danny Cahill wat er veelal mis
gaat. In zeven maanden tijd was hij 109 kg afgevallen, van 195 kilo naar 86 kilo. Dat lukte door
zijn baan op te zeggen, 7 uur per dag te sporten en onder intensieve begeleiding een streng dieet
te volgen. Helaas was hij, toen alle aandacht verdwenen was, weer snel terug op zijn oude
gewicht. Zo’n crashdieet wordt tegengewerkt door ons brein, dat de strijd uiteindelijk wint.
Wij hebben tijdens de evolutie miljoenen jaren geleefd in gebieden met een wisselende
hoeveelheden voedsel. Het was daarom van levensbelang om als er voedsel aanwezig was flink
te hamsteren, zodat je daar in karige tijden op kon teren. Die neiging hebben we nog steeds.
Maar in onze overdadige maatschappij ontstaat er geen evenwicht, maar overgewicht. Het
hersengebied dat je voortdurend aanzet om te eten als er voedsel voorradig is, is de
hypothalamus. Tijdens de evolutie zijn de twee processen die cruciaal voor het overleven van het
individu en de soort, eten en seks, handig gekoppeld aan het belonend systeem. Dat systeem
wordt in het boek beschreven als onderdeel van het limbische systeem. We doen beiden, eten en
seks, met groot plezier en die koppeling aan het belonend systeem heeft zo efficiënt gewerkt
zodat we nu met bijna 8 miljard mensen op aarde zitten waarvan er in het Westen de helft te dik
is, met alle gezondheidsrisico’s van dien.
Maar als je sterk gemotiveerd en gefocust bent om op een normaal gewicht te komen, als je
omgeving je steunt en je genoeg afleiding hebt dan lukt het middels een forse inspanning van je
prefrontale cortex het eten te beperken. Maar de hypothalamus legt zich daar zeker niet bij neer.
Die heeft de oeroude opdracht gekregen je in leven te houden en vecht met alle kracht voor meer
voedsel. ‘De hamster in de hypothalamus wordt kwaad’ is het sprekende beeld dat de auteurs
gebruiken. Hij probeert veranderingen in de samenstelling van het lichaam tegen te gaan, kan
een onbeheersbaar hongergevoel veroorzaken en een stressreactie met rillen en zweten. Als dan
je aandacht en motivatie even verminderen zitten de verloren kilo’s er zo weer aan. Dat illustreert
de rol aan van de prefrontale cortex. Die houdt de hamster in de hypothalamus in bedwang door
je inzet en vastberaden besluit om af te vallen, met een focus op het uiteindelijke doel. Het helpt
als je een prefrontale cortex hebt die geoefend is in het plannen. Een belangrijke aanvulling op je
eigen motivatie en steun voor te prefrontale cortex komt ook van wat de auteurs ‘je externe cortex
noemen’. Dit kan steun van je omgeving zijn, of een coach, een psycholoog, een diëtiste of een
app, afhankelijk van je persoonlijke voorkeur. Je limbisch systeem waardeert sociale interacties
en feedback van vrienden en kan je helpen wenselijke nieuwe routines aan te leren. Geef jezelf
een extra duwtje in de goede richting door gezonde dingen te kopen en in de ijskast te hebben
staan, en heb geen lade met snoep in je bureau. Tevens moet je de biologische klok te vriend
houden door op vaste tijden te eten en niet ’s avonds nog eens wat lekkers te nemen.
Wat dus cruciaal is om duurzaam af te vallen, is te zorgen dat de hypothalamus het niet merkt. Je
moet een beetje minder eten en meer bewegen, zodat je welhaast ongemerkt meer calorieën
gaat verbruiken dan er binnenkomen. Dit principe is nog niet getest in een gecontroleerde studie,
maar intensief contact met de 270 gebruikers, die zeer enthousiast zijn over deze aanpak, sterkt de
schrijvers in hun overtuiging dat dit de juiste weg is.
Het nadeel van deze Hamster-breinmethode is dat het langer duurt om die extra kilo’s kwijt te
raken. Maar de voordelen zijn groot; het resultaat kan blijvend zijn, je hoeft niet die onzinnige
rauwkost-zonder-dressing diëten te volgen, je bent redelijk vrij om te eten wat je wilt, en het
hongergevoel valt mee.
De conclusie is: Van de bovenstaande kennis gebruik maken is niets meer dan je gezond
verstand gebruiken. En laat dat nu één van de functies zijn waarvoor je brein gemaakt is!
Prof. Dr. Dick F. Swaab
Nederlands Herseninstituut